Raamsdonk - Op 25 januari 1975 vond de officiële opening plaats van het Ontmoetingscentrum (OMC), gevestigd in het voormalige klooster St. Adrianus Liefdesgesticht. Een halve eeuw geleden verrichtte drs. Ym van der Werff, lid van Provinciale Staten van Noord-Brabant én van de eerste kamer der Staten-Generaal op die datum de officiële handeling. Op 25 januari a.s. vindt niet alleen de feestelijke viering van het 50-jarig bestaan plaats, maar ook van de voltooiing van de in 2021 gestarte grootscheepse renovatie van het voormalige klooster. De officiële heropening is die dag om 14.00 uur, waarna het van 14.30 tot 17.00 uur Open Huis is. De tekst dat ’s avonds ‘het dak eraf’ gaat, te lezen op de website van OMC, schept dan wat verwarring. Is de renovatie van het geheel vernieuwde dak niet geheel volgens wens verlopen of is er iets anders aan de hand. Gelukkig blijkt dat laatste het geval, want op die avond gaat van 20.00 tot 01.00 uur het dak van het net heropende Ontmoetingscentrum er figuurlijk af tijdens het dorpsfeest met WC Experience, Chouffelèèrs XXL en DJ Dingeman.

Door Jan Hoek

Dat is zeker niet het soort muziek dat te horen was op 11 september 1907 bij de aankomst van de eerste zeven Zusters van Schijndel in Raamsdonk. Die waren er op uitnodiging van de Raamsdonkse pastoor Adrianus Frenken, die het bezwaarlijk vond dat de roomse meisjes uit zijn parochie naar de roomse school in Waspik of Raamsdonksveer moesten. Het kerkbestuur stond volledig achter de pastoor en keurde zijn voorstel een eigen school inclusief een liefdesgesticht te bouwen meteen goed. De zusters kwamen letterlijk en figuurlijk in een gespreid bedje terecht, want de Zusters van Schijndel uit Raamsdonksveer, daarbij geholpen door meisjes uit het dorp, hadden alles netjes ingericht. De zusters sliepen in de ruimte boven de keuken in een chambrette oftewel een kloostercel; die ruimtes waren afgeschermd door een gordijn. Daarachter stond een rechthoekige bak met daarin een stromatras en onder het bed een wasbak en een po. Aan de wand hing alleen een kruisbeeld. Voor Moeder Overste Gerarda werd geen onderscheid gemaakt, want ook zij sliep in een celletje. Frenken was in Raamsdonk pastoor van 16 januari 1893 tot zijn overlijden op 28 december 1924.

Washuis, stal en schuur

Ruim een jaar voor de aankomst van de Zusters van Schijndel, op 17 juni 1906 werd de eerste steen van het Adrianus Liefdesgesticht, in de volksmond ‘ut kloster’ genoemd, gelegd door pastoor Frenken. Eerste steen klopte niet helemaal, want de bouw had op dat moment al de eerste verdieping bereikt. Het gebouw was op 31 augustus 1907 gereed. In juni 1913 vindt de aanbesteding plaats voor de bouw van een mannenafdeling, een washuis, stal en schuur en verschillende klaslokalen. Het werk werd uitgevoerd door de Raamsdonkse aannemer Jos Leijten. In 1925 werd het Adrianusgesticht voorzien van ‘electrisch licht en schellen’. Op 1 juli 1926 wordt het Adrianusgebouw door het Moederhuis van de Zusters van Schijndel voor 40.000 gulden gekocht van het kerkbestuur. Pastoor Van Heeswijck, opvolger van de overleden pastoor Franken, liet in dat jaar naast het Adrianusgebouw een nieuwe jongensschool met het verenigingsgebouw Sint Leo bouwen. Bij de ingebruikname van de R.K. Basisschool De Hoge Waai in 1971 en een jaar later de opening van bejaardencentrum Het Hoge Veer in Raamsdonksveer werd het Adrianusgebouw overbodig.

Van stuurgroep naar stichting

Op 16 april 1972 namen de Zusters van Schijndel afscheid van het toen 1929 zielen tellende dorp Raamsdonk. Verschillende inwoners van het dorp vonden dat er iets moest gebeuren met het leegstaande pand. Het was in een periode dat velen het gevoel hadden dat ze door het gemeentebestuur en burgemeester Krijgsman stiefmoederlijk behandeld werden. Daarom besloot een aantal inwoners met onder andere Theo van Dijck en toenmalig PvdA-tweede kamerlid Frits Niessen (1936-2020) een ‘Stuurgroep Raamsdonk’ in het leven te roepen. De stuurgroep bestond verder uit Riek Boons, Anneke Fijneman-Oome, Mien Schoenmakers-Koenraads, Greet Konings, Ad Rodenburg, Jan Pelders, Jan van Drunen, Nico van Dongen en Kel Schellekens. De activiteiten van de stuurgroep kwamen in een stroomversnelling toen het Adrianusgebouw leeg kwam te staan en zelfs dreiging was van afbraak. Op 29 mei 1972 startte een werkgroep met als drijvende kracht Harrie Muskens. Niessen stelde later dat ze zonder Muskens er niet in waren geslaagd te plannen te realiseren. Toen die plannen duidelijk werden en er subsidies aangevraagd moesten worden, besloot de werkgroep zich om te zetten in de ‘Stichting Ontmoetingscentrum Raamsdonk’. Het stichtingsbestuur bestond naast voorzitter Jac Verhoofstad uit secretaris Harrie Muskens, penningmeester Nico van Dongen en de leden Jan van Drunen, Gerrit Knaap en Frits Niessen. Uiteindelijk lukte het de benodigde 583.691 gulden bijeen te brengen, waarvan het Rijk ruim 383.000 gulden voor rekening nam; zowel de gemeente als de bevolking betaalden 10%. Het kostte de vrijwilligers wel heel veel vrije tijd, want in de voorbereidende fase werden er 17 bouw- en werkbesprekingen en 26 bestuursvergaderingen gehouden.

Bibliotheek en opening OMC

Op 8 maart 1974 is de aanbesteding, waarbij van de acht inschrijvingen C. Heesters & Zn. de laagste is. Op 27 mei krijgt dat bouwbedrijf de opdracht tot verbouwing, waarmee onder leiding van uitvoerder Piet Raaijmakers op 10 juni werd gestart. Reeds op 4 december werd de peuterspeelzaal geopend en op 16 december de bibliotheek. Het bibliotheekbestuur slaagde erin om de bibliotheek in het complex op te laten nemen, wat belangrijk was om de exploitatie van het Ontmoetingscentrum rond te krijgen. Die operatie was zeer lastig, aangezien het gemeentebestuur daartegen was, omdat men eerst de hoofdvestiging in Raamsdonksveer wilde realiseren. Dankzij een intensieve lobby, en zelfs Kamervragen, slaagde het bestuur erin een raadsmeerderheid achter hun plannen te krijgen. De bijzonder eergevoelige burgemeester Huibert Krijgsman zag de komst van de bibliotheek in Raamsdonk waarschijnlijk als een nederlaag, want hij ontbrak bij de officiële opening van het Ontmoetingscentrum en zelfs een voorwoord in het uitgebreide programmaboekje was te veel gevraagd. Dankzij het uithoudingsvermogen van de betrokken Raamsdonkers kon op 25 januari 1975 het Ontmoetingscentrum worden geopend. “Het ligt in de bedoeling dat we elkaar hier voortaan gaan ontmoeten, gaat u mee?”. Met deze woorden nodigde gedeputeerde drs. Van der Werff na de officiële handeling, de groep genodigden een halve eeuw geleden uit om mee naar binnen te gaan. In het gebouw dat door Johannes (Jan) Schouten, van 1979 tot 1990 burgemeester van de gemeente, ‘de woonkamer van Raamsdonk’ werd genoemd.