Gemeente Geertruidenberg - Tussen 21 en 30 juni 2024 vindt voor de negende keer de Week van de Invasieve Exoten plaats. In deze week wordt aandacht besteed aan de uitheemse planten en dieren (exoten) die veelal door menselijk toedoen hier terechtgekomen zijn. Een klein deel van de exoten voelt zich prima thuis in zijn nieuwe omgeving.
Wat zijn invasieve exoten?
Exoten zijn dieren, planten en micro-organismen (ook wel: flora en fauna) uit andere landen of ecosystemen die bewust of per ongeluk door activiteiten van mensen hier zijn beland. Ze worden invasief op het moment dat ze zich snel gaan verspreiden, waardoor ze een plaag worden en andere inheemse soorten in een gebied in de weg gaan zitten.
Nederland
In Nederland komen vele honderden invasieve exoten voor. Denk bijvoorbeeld aan de rode Amerikaanse rivierkreeft, de Japanse duizendknoop, de halsbandparkiet en de tijgermug. Invasieve exoten kunnen op allerlei manieren schadelijk zijn: voor de natuur, het waterbeheer, de land- en tuinbouw, de energievoorziening, de gezondheid of de economie.
Wist je dat je invasieve exoten soms ook kunt eten? Bijvoorbeeld de Rode Amerikaanse rivierkreeft, jonge stengels van de Japanse duizendknoop, nijlgans en Watersla (of mosselplant).
Muskusrat
De muskusrat is een knaagdier dat van oorsprong uit Noord-Amerika komt, dus een exoot. In het begin van de vorige eeuw is de soort in Europa geïntroduceerd als pelsdier of voor de jacht. Naast ontsnappingen uit pelsdierfokkerijen zijn ook veel exemplaren bewust uitgezet. Na vestiging in het wild, heeft de soort zich op eigen kracht verder verspreid over Europa. Met zijn graafactiviteiten ondermijnt de muskusrat dijken en rivieroevers. Vorig jaar werden er door medewerkers van de 21 waterschappen in Nederland zo’n 45.000 muskusratten gevangen. In 2004 waren dat er nog 400.000.
Bevers
Bevers zijn géén exoten. Ze behoren sinds oudsher in Nederland. Er werd eeuwenlang volop op gejaagd; pels en vlees waren zeer gewild. Tot de laatste in 1826 werd gedood. Sinds 1988 zijn ze weer uitgezet in ons land. Met de inheemse soortgenoten van de muskusrat gaat het fantastisch. Tot 2008 werden nog bevers uitgezet. Ze planten zich ook gezond voort. Inmiddels zijn er 3.500; de meeste in Limburg en Brabant. De overlast in Limburg is dusdanig dat er weer afgeschoten moeten worden. Een beverburcht of hol in de dijk is levensgevaarlijk.
Japanse duizendknoop
De afgelopen jaren zijn er in Nederland miljoenen euro’s uitgegeven aan de bestrijding van de Japanse duizendknoop. In Geertruidenberg onderkenden de mensen van GroenLinks de gevaren van deze woekerplant al vroeg (BN DeStem 30-1-2013) Met behulp van de toenmalige wethouder Kevin van Oort is de plant nagenoeg uitgeroeid in onze gemeente. Dat heeft zeker geen miljoenen gekost. Beter gezegd: best veel opgeleverd.
Morgen!
De vraag is of we alle exoten wel moeten bestrijden. Natuurlijk als ze schadelijk zijn voor de natuur. De exoten kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat inheemse planten en dieren gedeeltelijk of zelfs geheel verdwijnen. Sommige invasieve exoten kunnen daarnaast gezondheidsproblemen of economische schade veroorzaken. Dan zullen we moeten ingrijpen. De invasieve soort beheersen is vaak genoeg, maar soms moet er radicaal worden bestreden. Gelukkig in dat in de gemeente Geertruidenberg niet (meer) nodig.
De fractie van Morgen!
Minie van de Weerd
Peter Verschuren
Anke Voulon
www.morgeningeertruidenberg.nl